همه چی دونی

 کِبریت، چوب کوچک و باریکی است که در نوک آن گوگرد یا دیگر مواد شیمیایی باشد.(1)

نام

واژه کبریت پیش از ساخت کبریت‌های شیمیایی امروزی در پارسی و عربی در معنای گوگرد استفاده می‌شد. ریشه واژه کبریت به واژه کوپریتو (kuprītu) اکدی بازمی‌گردد که نخست زبان آرامی آن را به صورت ku-eb̲h̲rīt̲h̲ā وام گرفت و سپس عربی و پارسی آن را از آرامی وام گرفتند.^[۲]

پیشینه

در قدیم برای روشن کردن آتش، یک چوب نوک تیز یا مته مخصوصی که برای همین کار درست شده را روی یک صفحه پهن می‌چرخانند و پهلوی آن ماده خشکی مانند مو یا کهنه یا ریشه و چوب‌های پوسیده قرار می‌دادند و آن‌را آنقدر می‌چرخانند تا گرمی حاصله باعث آتش زدن ماده مزبور می‌شد. در بعضی قبایل نیمه متمدن کنونی نیز با سنگ آتش‌زنه و آهن آتش روشن می‌کنند.

در گذشته هم‌چنین از پاره چوب‌های باریک یا چوب شاهدانه، کبریت ساخته می‌شد که یک یا دو سر آن را در گوگرد مذابی فرو کرده‌بودند که در برخورد با جسمی افروخته آتش می‌گرفته‌است. تقریباً در سه قرن پیش دانشمندان راه‌های مخصوصی برای بدست آوردن آتش پیدا کردند از آنجمله یکی از آنها مقداری سولفور را در مخلوطی از کلرات دو پتاسیم و قند افکند از این عمل شعله‌ای افروخته شد. پس از آن یکی دیگر از دانشمندان مقداری سولفور را بر نوک چوبی مالید و آنرا کمی در اسید سولفوریک نگاه داشت بعداً مقداری کلرات دو پتاسیم و قند تهیه کرده چوب مزبور را در آن فرو برد در این وقت واکنش‌های شیمیایی باعث افروخته شدن سولفور گشت و چوب نیز آتش گرفت.

این روش خیلی گران تمام می‌شد و تنها پولداران می‌توانستند از آن استفاده کنند و افزون بر این متضمن خطراتی هم بود چون آتش را به اطراف پرتاب می‌کرد و اغلب ممکن بود لباس اشخاص را بسوزاند.

نخستین کبریت شیمیایی در سال ۱۸۲۷ میلادی توسط «جان واکر» اختراع شد. این کبریت‌ها چوب‌های باریکی بودند که سرهای آن‌ها نخست گوگردی شده و سپس در کلرات پتاسیم و رصن و گوگرد اکسیژنه آغشته می‌شد و در آخر در محلول اسید سولفوریک فرو برده می‌شد. در سال ۱۸۳۰ میلادی شارل سوریای فرانسوی کبریت فسفری را اختراع کرد که با فسفر سفید ساخته می‌شد. او تصادفی یکی از کبریت‌ها را به دیواره‌ای که از فسفر سفید پوشیده شده بود مالش داد و ملاحظه کرد که کبریت بلافاصله مشتعل گردید.

بعدها این کبریت به کبریتی تبدیل شد که بر اثر مالش با کاغذ شیشه‌ای آتش می‌گرفت. امروزه تقریباً میلیون‌ها کبریتی که در دنیا استعمال می‌شود همه بطریق مالش آتش روشن می‌کنند. خمیر این کبریت‌ها از کلرات پتاسیم، سولفور آنتیمون و آب صمغ بود. به دلیل خطر استفاده از فسفر سفید کارل رانس و لوندسترم فسفر بی‌شکل، را که مخلوطی از فسفر سفید و قرمز بود را به کار بردند.

با این حال آلمانی‌ها افتخار این اختراع را برای کامرر می‌دانند و اتریشی‌ها و مجارها نیز آن را به اتین رومر و پرشل نسبت می‌دهند. نخستین کارخانهٔکبریت‌سازی جهان توسط کامرر آلمانی در سال ۱۸۳۲ میلادی ساخته شد.

ایرانیان در گذشته چوب خشکی را که به آب گوگرد آغشته شده و سپس خشک می‌شد را کبریت می‌گفتند این کبریت‌ها با کمترین گرمایی افروخته می‌شد.^[۳][۴] نخستین کارخانه کبریت در ایران کبریت توکلی است.

قوطی کبریت

قوطی کبریت یا جعبهٔ کبریت، جعبه مانندی از مقوا (در گذشته از چوب نازک) است که به دو طرف سطح خارجی آن کاغذی نازک می‌چسبانند. طول این جعبه در حدود ۵ سانتی‌متر و عرضش در حدود ۳ سانتی‌متر می‌باشد و ارتفاعش در حدود یک سانتی‌متر و نیم است که چوب‌های کبریت را در آن می‌چینند. دو پهلوی این جعبه سنباده مانند و زبر است، تا پس از کشیدن کبریت بر آن سطح، کبریت آتش گیرد.

چوب کبریت

قطعه چوب باریک کوتاه که طولش بطور میانگین در حدود چهار سانتی‌متر است و معمولاً از چوب می‌باشد و یک سر آن به خمیر کبریت آغشته‌است.

پانویس

منابع

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔکبریت موجود است.

• فرهنگ واژهٔ دهخدا
• سی‍دی، مه‍دی، کتاب «تاریخ‍چه مخ‍تص‍ری از کب‍ریت در ایران»، ته‍ران، شماره کتاب‌شناسی ملی: ۳۳۷۷۸۰.
• تیموری، ابراهیم: اختراع کبریت. در: مجله «جلوه»، (ویرایش محمدتقی دانش‌پژوه). اردیبهشت ۱۳۲۵ - شماره ۱۱. ص۵۸۷. (در مالکیت عمومی).
•  

نیلوفر آبی مقدس
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
راسته:	نیلوفرآبی‌سانان
تیره:	نیلوفرآبیان
سرده:	نیلوفر آبی
گونه:	N. caerulea
نام علمی
Nymphaea caerulea Sav.

 نیلوفر آبی مقدس که همچنین با نام‌های لوتوس آبی مقدس یا نیمفیا کارولیا (به انگلیسی: Nymphaea caerulea) شناخته می‌شود، از سردهٔنیلوفر آبی است. همانند دیگر گیاهان در این سرده، این نیلوفر حاوی آلکالوئید روانگردان آپومرفین می‌باشد. این گیاه به مردم مصر باستان شناخته‌شده بود. این نیلوفر در امتداد رود نیل و در کشورهای دیگر (به عنوان مثال تایلند) بطور طبیعی رویده می‌شود

توزیع

زیستگاه اصلی این گیاه احتمالاً در امتداد رود نیل و بخش‌های دیگر در شرق آفریقا بوده‌است. در دوران باستان به طور گسترده‌ای به شبه قاره هند وتایلند گسترش پیدا کرد.

توضیحات

برگ‌های آن اندازهٔ ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر هستند. قطر گل آن بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر است. جوانهٔ این در طول دو تا سه روز روی سطح آب می‌رسد و در ساعت ۹:۳۰ صبح باز می‌شود و ساعت ۱۵:۰۰ دوباره بسته می‌شود.

دین و هنر

 

سنگ مزار یادبودی برای مردی به نام Ba که در وسط تصویر نشسته و در حال بو کشیدن یک برگ از نیلوفر مقدس می‌باشد. مقدس پادشاهی سلسله هجدهم باحدود ۱۵۵۰–۱۲۹۲ سال قبل از میلاد

این گیاه اهمیت بسیار زیادی در اساطیر مصر دارد. همراه با نیلوفر مقدس، نیمفیا لوتوس نیز بومی مصر است. این گیاه و گل آن بسیار در هنر مصر به تصویر کشیده شده است. به عنوان مثال آن را می‌توان در سنگ حجاری و نقاشی‌های مختلف از جمله دیوارهای معروف معبد کرنک یافت؛ اکثر این نقاشی‌ها در ارتباط با صحنه‌های مهمانی، رقص و شادی یا در جنبه‌های معنوی و زندگی پس از مرگ می‌باشند. در اساطیر مصر به این گیاه توجه بسیار زیادی شده است و به عنوان نمادی از خورشید محسوب می‌شد زیرا گل آن در شب بسته است و در روز باز می‌شود. همچنین در ادیسه اثر هومر، اودوسئوس با همراهانش به جزیره لوتوفاگ‌ها وارد شدند و از میوه نیلوفر آبی خوردند و حافظه خود را از دست دادند.

خواص و کاربردها

برخی از شواهد نشان می‌دهد که مردم مایا و مصریان باستان از اثرات بالینی این گیاه که حاوی آلکالوئید روانگردان آپومورفین می‌باشد آگاه بودند. دوز مصرفی لوتوس آبی ۵ تا ۱۰ گرم از گل خشک شده است،که در ابتدا سبب کمی تحریک در افکار و افزایش درک بصری می‌شود و تقریباً اثری سرخوشی مانند ماری‌جوآنا یا کدئین دارد. دوزهای بالاتر می‌تواند باعث اندکی توهم بصری با چشمان باز شود. یکی دیگر از خواص آن همانند ویاگرا باعثانگیختی جنسی یا نعوظ می‌شود.

طرز مصرف آن عموماً به صورت نوشیدنی است. به عنوان مثال دم کردن ۵ گرم از برگ خشک‌شدهٔ آن در آب داغ برای مدت ۱۰ دقیقه، همانند تهیهٔ چای معمولی، برای یک نفر اثرات روان‌گردان آن را آشکار می‌سازد. در مصر باستان گل این گیاه را برای چندین ساعت در داخل شراب می‌گذاشتند و بعد از آن می‌نوشیدند. برای تهیه شراب آن، معمولاً ۵ گرم از این گیاه برای مدت ۳ تا ۴ ساعت در شراب سرخ قرار داده می‌شود. لازم است ذکر شود که نیلوفر آبی طعم شراب را بسیار تلخ می‌کند که باعث دشواری نوشیدن آن می‌شود. مقادیر زیاد آن در شراب توصیه نمی‌شود. در دوران باستان از این گیاه همچنین برای تولید عطر و در آروماتراپی استفاده می‌شد.

وضعیت حقوقی

لتونی

نیلوفر مقدس در لتونی از نوامبر ۲۰۰۹ تاکنون غیرقانونی است. این گیاه به عنوان مادهٔ مخدر بسیار قوی شناخته‌شده و در اختیار داشتن مقدار ۱ گرم از آن جریمه‌ای در حد ۲۸۰ یورو را در پی دارد. در صورت دومین خطا در طول یک‌سال یک اتهام جنایی محسوب می‌شود. در اختیار داشتن مقادیر بیشتر تا ۱۵ سال زندان را در پی دارد.^[۵]

لهستان

نیلوفر مقدس در لهستان در مارس ۲۰۰۹ ممنوع اعلام شد. اختیار و توزیع منجر به یک اتهام جنایی است.

روسیه

در روسیه از ماه آوریل سال ۲۰۰۹ این گیاه همراه با تمامی محصولات مرتبط به آن شامل سالویا دیوینوروم، رز چوبین هاوایی و دیگر محصولات غیرقانونی محسوب می‌شود.

دیگر کشورها

کاشتن، خرید و فروش نیلوفر مقدس در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا آزاد است.

 از سال ۱۹۹۶ که دیسکهای ذخیره اطلاعات با فرمتی به نام DVD وارد بازار شدند، تاکنون پسوندهای متعددی بر این فرمت اضافه شده که از جمله آنها می‌توان به پسوندهای -R, +R،RW, +RW, +R DLاشاره کرد.

 مادر یکی از نسبت‌های خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مؤنث فرد گفته می‌شود.

 شیر (نام علمی: Panthera leo) پستانداری گوشتخوار از سردهٔ پلنگ‌مانندهای خانوادهٔ گربه‌سانان است. با بدنی بزرگ که وزنش در میان نرها گاه به ۲۵۰ کیلوگرم می‌رسد؛ این جانور نیرومند دومین عضو بزرگ‌جثهٔ سردهٔ خود پس از ببر است. شیر به خاطر بدن بزرگ و هیبت و چالاکیش در هنگام شکار لقب «سلطان جنگل» را به خود گرفته؛ اگرچه بیشتر در مناطق ساوانایی آفریقا زندگی می‌کند و تنها تعداد کمی از آن در جنگل گیر در هندوستان یافت می‌شوند. آن‌ها طعمه‌های گوناگونی را به‌عنوان خوراک اختیار می‌کنند که شامل بیشتر جفت‌سمان بومی آفریقا و به‌ندرت جانداران بزرگی چون فیل وزرافه می‌شوند.

با آنکه در گذشته شیرها در آفریقا، خاورمیانه، و جنوب آسیا (از جمله ایران) به فراوانی یافت می‌شدند، امروزه تعداد محدودی از آن‌ها در آفریقا و آسیا باقی مانده‌اند که جمعیتشان به سوی کمتر شدن پیش می‌رود. در حال حاضر اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای گونهٔ شیر را در حالت آسیب‌پذیر طبقه‌بندی کرده‌است.^[۱]

شیرها ساختار اجتماعی مشخصی دارند که بر پایهٔ تشکیل گروهی به سرپرستی یک تا سه نر و تعدادی ماده به همراه توله‌هایشان است. آن‌ها به صورت گروهی به شکار می‌روند و شکارکردن بیشتر بر دوش شیرهای ماده است. با آنکه شیرهای نر شکار نمی‌کنند اما وظیفهٔ محافظت از گروه و قلمرو آن را بر دوش دارند؛ ناحیه‌ای که می‌تواند تا ۲۶۰ کیلومتر مربع را پوشش دهد.

به این جانور با ابهت از دیرباز تا کنون در فرهنگ و ادبیات ملل گوناگون جهان توجه شده است. نگاره‌های غار در لاسکو فرانسه نخستین نقاشی‌های یافت شده از شیر در جهانند که مربوط به ۱۷٬۰۰۰ سال پیش هستند. به عنوان نمادی از پادشاهی و قدرت در طبیعت، تصویر شیر از دیرباز در فرهنگ ایرانینمایندهٔ شاهنشاهی بوده و اشاره به آن در طول تاریخ از سنگ‌نگاره‌های تخت جمشید تا پرچم ایران و خاندان شاهنشاهی پهلوی دیده می‌شود.

شیر
نر
ماده (ماده شیر)
وضعیت بقا
آسیب‌پذیر (IUCN 3.1) [۱]
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پستانداران
راسته:	گوشتخواران
تیره:	گربه‌سانان
سرده:	پلنگ‌مانندها
گونه:	P. leo
نام علمی
Panthera leo (لینه، ۱۷۵۸)
گستره پراکندگی شیرها در آفریقا (به رنگ سبز)
مترادف‌ها
Felis leo (لینه، ۱۷۵۸)

 مالک بن حارث(متوفی ۳۹ ق) معروف به مالک اشتر نخعی از یاران ویژه و از فرماندهان لشکر امام علی(ع) در عراق. او در دوران حاکمیت عثماندر مراسم دفن ابوذر شرکت کرد و به دلیل اعتراض به والی کوفه به حُمص تبعید شد. پس از بازگشت از حمص، مردم او را والی کوفه کردند. مالک در ماجرای شورش علیه عثمان، جزو محاصره‌کنندگان خانه او بود. هواداران معاویه او را به مشارکت در قتل عثمان متهم می‌کردند.

پس از کشته‌شدن عثمان، مالک اشتر یکی از مؤثرترین افراد در دعوت مردم به بیعت با امام علی(ع) بود و در دوران خلافت آن امام، در جنگ‌های جملو صفین شرکت کرد.امام علی(ع) او را به استانداری مصر منصوب و او را شمشیری از شمشیرهای خدا معرفی کرد و عهدنامه معروف مالک اشتر را به او نوشت. مالک قبل از رسیدن به مصر به شهادت رسید. فرزند او ابراهیم بن مالک اشتر از خون‌خواهان امام حسین و از یاران مختار ثقفی بود.

مالک اشتر نخعی

اطلاعات یاران امامان
نام کامل:	مالک بن حارث
لقب:	اشتر
خویشاوندان سرشناس:	ابراهیم بن مالک اشتر
ولادت:	یمن
محل زندگی:	یمن، کوفه
وفات:	۳۹ق. ، قلزم
علت وفات:	مسموم شدن به دستور معاویه
مدفن:	مصر شهر الخانکة (شمال شرقی قاهره)
از یاران:	امام علی(ع)
فعالیت‌های اجتماعی:	فرمانده جنگی، از مخالفان عثمان، والی منصوب مصر

 حَلَزون یا لیسَک نوعی نرم‌تن در ردهٔ شکم‌پایان است. علت اینکه حلزون را در رده شکم‌پایان قرار داده‌اند؛ این است که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن به‌شمار می‌رود.

زیست‌شناسان تا به امروز بیش از ۳۰ هزار گونه حلزون را شناسایی کرده‌اند. حلزون از محیط زیست بسیار متنوعی برخوردار می‌باشد. محل زندگی بعضی از گونه حلزونها در دریا بوده و بعضی از گونه‌های آن در آبهای شیرین یا در باغ‌ها زندگی می‌کنند. حلزون از انواع گیاهان تغذیه می‌کند.

حلزون
حلزون رومی (Helix pomatia)
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	نرم‌تنان
رده:	شکم‌پایان

 محمدتقی بهجت (۱۳۳۴-۱۴۳۰ ق./ ۱۲۹۵-۱۳۸۸ ش.) از مراجع تقلید در حوزه علمیه قم. او در ایران بیشتر به عرفان، زهد و تقوا شناخته می‌شود. نماز جماعت آیت الله بهجت و احوال عرفانی و گریستن او در حین نماز، نزد مردم مشهور بود. او در شهر قم وفات یافت و در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

محمدتقی بهجت
زادروز	۱۲۹۵ ه.ش
زادگاه	فومن گیلان
درگذشت	۱۳۸۸ ه‍.ش
آرامگاه	قم، حرم حضرت معصومه (س)
محل زندگی	فومن، نجف، قم
استادان	سید عبدالغفار مازندرانی نجفی، مرتضی طالقانی، سیدابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاءالدین عراقی، محمد حسین غروی نائینی،محمدحسین غروی اصفهانی، محمد کاظم شیرازی، سید علی قاضی، سیدحسین بادکوبه‌ای، سید محمد حجت کوه کمره ای،آیت الله بروجردی
شاگردان	مرتضی مطهری، عبدالله جوادی آملی، محمد محمدی گیلانی ، محمد یزدی، احمد آذری قمی، محمدتقی مصباح یزدی ، عباس محفوظی گیلانی، سید مهدی روحانی
نقش‌های برجسته	مرجع تقلید
آثار	رساله توضیح المسائل، مناسک حج، وسیلة النجاة حاشیه بر وسیلة النجاة آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، و ...
فرزندان	حجت الاسلام علی بهجت
گفتاورد	هیچ ذکری بالاتر از ذکر عملی نیست، هیچ ذکر عملی بالاتر از ترک معصیت در اعتقاد و عمل نیست و اقوی این است که ترک معصیت به طور مطلق، بدون مراقبه دائمیه ما صورت نمی‌پذیرد.

 بغی مقصود از بغی تجاوز و تعدی به حقوق دیگران است و بغات کسانی هستند که در جامعه اسلامی

معنای لغوی و اصطلاحی

در مفردات راغب به معنای تجاوز نمودن یا درگذشتن از حد اعتدال و همچنین به معنای تکبر آمده‌است. از نظر راغب اصفهانی، بغی بر دو گونه است: نخست، بغی پسندیده، یعنی درگذشتن از عدل به احسان و از امور واجب به مستحبات و دوم، تجاوز ناپسند و ناروا، یعنی از حق به باطل و به شک و شبهه رفتن.حسن مصطفوی می‌گوید بغی در اصل و ریشه به معنای طلب شدید و اراده مؤکَّد است. محمدحسین طباطبایی در تفسیر المیزان می‌گوید «کلمه «بغی» … به معنای ظلم و تعدی بدون حق است.»

بغی در فقه

در فقه تعاریف مختلفی برای بغی ارائه شده‌است که قدر مشترک همه آن‌ها «شورش مسلحانه علیه امام یا حاکم اسلامی» است. برخی از فقهای مذهب جعفری بغی را خروج بر امام معصوممی‌دانند اما اکثریت مخالفت با نایب وی را نیز بغی شمرده‌اند. کاشف الغطاء می‌گوید «هر کس علیه امام معصوم یا نایب او خروج کند و از فرمان او سرپیچی نماید و امر او را اطاعت نکند و نهی او را ترک ننماید یا با او از راه ترک زکات یا خمس مخالفت ورزد یا حقوق شرعی او را ندهد باغی است.»

بغی در قانون ایران